Nieuwsbrief BFHBOV juni 2025
Minder studenten (basis) verpleegkunde: tijd om het alarm te luiden
Instroom hbo 5 (basis) verpleegkunde daalt met 17,8% op drie jaar tijd
De officiële instroomcijfers van het Vlaams Onderwijs tonen het zwart op wit: het aantal studenten in de HBO5-opleiding is in vrije val. Van 6983 studenten in 2022–2023 naar 5739 in 2024–2025. Dat is een daling van 1244 studenten, ofwel -17,8%.
In een context waarin de zorgsector kreunt onder structurele personeelstekorten hoeft dit geen doemverhaal te zijn maar een wake-upcall.
Het is een moment van helder inzicht: het is nu tijd voor echte (politieke) keuzes.
📊 Overzicht instroomcijfers HBO5(basis)verpleegkunde
Academiejaar | Totaal | Mannen | Vrouwen | Niet-Belgen |
2024–2025 | 5739 | 769 | 4970 | 911 |
2023–2024 | 6604 | 885 | 5719 | 887 |
2022–2023 | 6983 | 956 | 6027 | 761 |
- Totaalverlies in drie jaar: -1244 studenten
- Minder mannelijke studenten: van 956 naar 769 (-19,6%)
- Stijging internationale instroom: van 761 naar 911 (+19,7%)
De stijging van het aantal niet-Belgische studenten is een lichtpuntje, maar onvoldoende
om de structurele terugval te compenseren.
🚨 Verkeerde beeldvorming en politieke stilstand
Hoewel sommige mediakanalen spreken over een “stijgende instroom”, geven de officiële cijfers een ander, zorgwekkend beeld. Dit narratief schept valse verwachtingen en minimaliseert de urgentie van de situatie.
Ook bij de professionele bacheloropleiding verpleegkunde zien we geen stijging, integendeel:
- 2022–2023: 7800 studenten
- 2023–2024: 7712 studenten
➡️ -1,13%
Toch blijft de beeldvorming in beleidscommunicatie en campagnes achter bij de realiteit. BFHBOV pleit dan ook voor een eerlijke, onderbouwde communicatie — als basis voor effectief beleid.
🔍 De analyse van BFHBOV
Deze instroomdaling is symptomatisch voor een bredere problematiek:
- Opleidingen staan onder druk door hoge werkdruk, beperkte stageplaatsen en te weinig begeleiding.
- Het beroep wordt vaak eenzijdig of geromantiseerd voorgesteld — zonder aandacht voor de dagelijkse realiteit.
- De arbeidsvoorwaarden zijn niet in verhouding tot de verantwoordelijkheid en complexiteit van het werk.
(Basis)verpleegkunde is een prachtig beroep maar het moet ook een haalbaar, aantrekkelijk en duurzaam beroep zijn met realistische doorgroeimogelijkheden op de zorgladder.
BFHBOV roept op tot actie
De cijfers zijn helder. Wat nu nodig is, is politiek en maatschappelijk leiderschap. Dat betekent:
- Investeren in kwaliteitsvolle stage-ervaringen
- Maatregelen om de hervorming van de verpleegkunde op een voor iedereen duidelijke en gelijke wijze te implementeren op de werkvloer met de nodige empathie en overleg met de basisverpleegkundigen.
- Overgangsmogelijkheden voor de studenten gestart in 2023 die ingeschreven waren voor hbo 5 verpleegkunde maar die op 1 september in graduaat basisverpleegkunde met hetzelfde curriculum als de hbo 5 verpleegkunde.
- Mentoren, begeleiding en ondersteuning van studenten
- Structureel betere arbeidsvoorwaarden voor (basis) verpleegkundigen
- Een realistisch en inclusief beroepsbeeld zeker ook om meer mannen aan te trekken
💬 Slotboodschap
(Basis)verpleegkunde is de toekomst als we er vandaag écht in investeren.
Het HBO5-traject speelt hierin een onmisbare rol. Maar zonder gerichte actie dreigt het stelsel stilaan leeg te lopen, en met het stelsel ook de zorg.
BFHBOV blijft ijveren voor sterke, gedragen opleidingen en échte waardering voor het beroep. Niet met slogans, maar met cijfers, visie en engagement.
🤝 Word lid van BFHBOV, het kost je niets, maar betekent veel voor ons allen.
Wil je mee bouwen aan de toekomst van de VVAZ en basisverpleegkunde? Word dan vandaag nog lid van BFHBOV via www.bfhbov.be.
Het lidmaatschap is volledig gratis, maar wie dat wil kan met een kleine vrijwillige bijdrage onze werking helpen versterken. Zo blijven we samen een krachtige stem voor de sector.
BFHBOV, Belgische Federatie van HBO5 Opleidingen Verpleegkunde
Voor een toekomstgerichte, toegankelijke en kwaliteitsvolle zorgopleiding.
